Bez (Lilak) – właściwości lecznicze i kosmetyczne
Wiosna pachnie bzem
Lilak pospolity (Syringa vulgaris) jest popularnym w Polsce (i nie tylko!) krzewem ozdobnym z rodziny oliwkowatych. Pięknie kwitnie w maju, zachwycając barwnymi kwiatostanami oraz charakterystycznym słodkim zapachem. Ze względu na swoje estetyczne walory jest często uprawiany w prywatnych ogródkach, a także w miejskich parkach oraz innych terenach publicznych (np. na skweach, osiedlach itp.).
Lilak pospolity w medycynie ludowej
Lilak, oprócz swych powszechnie znanych walorów dekoracyjnych, ma również wiele właściwości leczniczych znanych od wieków w medycynie ludowej. Kwiaty bzu były i są stosowane zewnętrznie i wewnętrznie do leczenia między innymi: bólów głowy, kaszlu, przeziębienia, chorób skóry, oczyszczania ciała, problemów z sercem i nadciśnienia. Ludowi zielarze często stosowali liliowe wywary, napary, maści i nalewki do leczenia tych problemów. W środowiskach folkowych istnieje również przekonanie, że wibracje fioletowo-liliowych kwiatów mogą złagodzić nadszarpane nerwy.
Autor zdjęcia: Valeria Boltneva z Pexels
Właściwości lecznicze bzu
Surowcem leczniczym lilaka pospolitego są jego liście i kwiaty. Te pierwsze zbieramy przed rozwinięciem się kwiatów i suszymy w przewiewnym, zacienionym miejscu. Ogólne działanie lecznicze bzu (przy jego poprawnym zastosowaniu) jest bardzo szerokie – lilak wykazuje właściwości:
napotne, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne,
przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe,
oczyszczające płuca i oskrzela, zmniejszające kaszel oraz ból gardła,
detoksykujące dla ciała i wątroby, oczyszczające krew,
regulujące ciśnienie krwi,
moczopędne, zaradcze przy ostrej biegunce,
wyciszające choroby skóry, trądzik, egzemę i trudno gojące się rany,
odmładzające skórę, redukujące cienie i obrzęki pod oczami,
kojące przy bólach migrenowych i reumatycznych,
wzmacniające odporność.
Domowe przepisy lecznicze
Oto przykładowe, ludowe przepisy lecznicze na produkty z lilaka pospolitego. Nie martw się – wszystkie są łatwe do przygotowania. Jeśli znasz jeszcze inny przepis, który był używany w Twojej rodzinie – koniecznie opowiedz nam o tym w komentarzu! 🙂
Napar z kwiatów bzu
- Jedną łyżkę kwiatów bzu wsyp do szklanki i zalej wrzątkiem.
- Zakryj szklankę i odstaw wywar do zaparzenia na godzinę.
Napar z kwiatów bzu jest zalecany przez medycynę ludową do stosowania w przypadkach nadciśnienia, ostrej biegunki, kaszlu i krztuśca. Przy tego rodzaju objawach zaleca się pić jedną szklankę naparu 2-4 razy dziennie.
Wywar z lilaka na przeziębienie
- Łyżkę kwiatów bzu wsyp do garnuszka i zalej szklanką wody.
- Gotuj wywar przez 15 minut na małym ogniu i pod przykryciem.
- Odcedź wywar i dolej przegotowaną wodę do poziomu pełnej szklanki.
Tak przygotowany wywar można dla smaku posłodzić sokiem malinowym lub miodem.
Według podań zielarzy ludowych wywar z lilaka służy do leczenia przeziębienia.
Herbatka z rumianku i bzu na przeziębienie
- Weź po równo kwiaty bzu i rumianku.
- Wrzuć łyżkę posiekanych kwiatów do szklanki wrzącej wody.
- Zaparzaj przez kwadrans pod przykryciem.
- Pij 2-3 szklanki gorącej herbaty dziennie.
Tak przygotowaną herbatkę można posłodzić dla smaku sokiem malinowym lub miodem (pamiętaj jednak aby słodzić napój do przestudzonego napoju – dzięki temu zachowasz drogocenne właściwości miodu lub syropu).
Kompres z liści bzu
Całe liście bzu stosowane jako okłady na czoło i skronie mogą zmniejszać bóle głowy i koić migreny. Z kolei miąższ ze świeżych, zmielonych liści bzu pomaga leczyć słabo gojące się, ropiejące rany.
Napar z bzu do użytku zewnętrznego
- Wlej łyżkę kwiatów i łyżkę liści do 2 szklanek wrzącej wody.
- Zaparzaj przez 15 minut.
Używaj tak przygotowanego naparu z bzu do mycia problematycznej skóry (trądzik różowaty, egzema, stany zapalne, przebarwienia). Napar ten może być przydatny także jako płyn do płukania jamy ustnej.
Nalewka z bzu na reumatyzm
- Weź 1/4 szklanki kwiatów i liści bzu,
- Dolej do nich dwie szklanki wódki,
- Pozostaw na 14 dni w ciemnym miejscu (wstrząsaj nalewkę codziennie),
- Przefiltruj nalewkę,
- Wcieraj nalewkę z bzu w bolące stawy i mięśnie.
Tak przygotowana nalewka z bzu pomaga w bólach reumatycznych, a także przy zapaleniu stawów, nerwobólach, przeziębieniach i działa przeciw rozprzestrzenianiu się stanów zapalnych.